
(Cyber Security) – rəqəmsal dünyada məlumatların və sistemlərin qorunması üçün müxtəlif texnologiya, proses və təcrübələri əhatə edən mühüm bir sahədir. İnternet və texnologiyanın sürətlə inkişaf etdiyi dövrdə kibertəhlükəsizlik daha da önəmli bir mövzuya çevrilmişdir.
Kibertəhlükəsizliyin əsas məqsədi məlumatların məxfiliyini, bütövlüyünü və əlçatanlığını təmin etməkdir. Bu, məlumatların icazəsiz şəxslər tərəfindən əldə edilməsinin, dəyişdirilməsinin və ya məhv edilməsinin qarşısını almağa xidmət edir.
Kiberhücumların bir neçə növü mövcuddur. Phishing istifadəçiləri aldadaraq onların şəxsi məlumatlarını, məsələn, şifrə və ya bank kartı məlumatlarını əldə etməyə yönəlmiş texnikadır. Malware (zərərli proqramlar) kompüter və şəbəkə sistemlərinə zərər vermək üçün yazılmış virus, troyan və fidyə proqramları kimi zərərli kodlardır. DDoS hücumları isə sistemləri yükləyərək onların fəaliyyətini dayandırmaq məqsədi daşıyır.
Bu təhlükələrin qarşısını almaq üçün müxtəlif kibertəhlükəsizlik tədbirləri tətbiq olunur. Firewall məlumat axınını nəzarətdə saxlayaraq zərərli trafiki bloklayır. Antivirus proqramları zərərli proqramları aşkar edib zərərsizləşdirir. Şifrələmə texnologiyaları isə məlumatların yalnız icazəli şəxslər tərəfindən oxunmasını təmin edir.
Müasir dövrdə məlumatlar hər bir fərd və təşkilat üçün ən qiymətli sərvətlərdən sayılır. Şəxsi həyatla bağlı məlumatlardan tutmuş maliyyə göstəricilərinə və kommersiya sirrlərinə qədər hər bir informasiya kibertəhlükəsizliyin müdafiəsinə ehtiyac duyur. Əgər bu məlumatlar yetərincə qorunmazsa, nəticədə ciddi maliyyə itkiləri və nüfuz zərərləri ilə üzləşmək mümkündür. Buna görə də təhlükələr baş vermədən əvvəl müvafiq qoruyucu tədbirlərin görülməsi son dərəcə əhəmiyyətlidir.
Məlumat sızmaları yalnız texniki problem deyil, eyni zamanda etibarın zədələnməsi ilə nəticələnən ciddi bir məsələdir. Müştərilər və tərəfdaşlar üçün məlumatların təhlükəsizliyinə olan inam hər şeydən önəmlidir. Əgər bu inam bir dəfə itirilərsə, onu yenidən qazanmaq həm zaman, həm də böyük səylər tələb edir.
Kibertəhlükəsizlik sahəsi eyni zamanda karyera baxımından da geniş imkanlar təqdim edir. Bu sahədə etik hackerlər, kibertəhlükəsizlik analitikləri və təhlükəsizlik mühəndisləri kimi ixtisaslaşmış mütəxəssislərə ehtiyac artmaqdadır. Onlar sistemlərin zəifliklərini aşkarlayır, təhlükəsizlik hadisələrini analiz edir və müdafiə tədbirləri görürlər.
Nəticə etibarilə, kibertəhlükəsizlik rəqəmsal dünyada həyati əhəmiyyət daşıyır. Onun vasitəsilə həm fərdi istifadəçilər, həm də təşkilatlar öz məlumatlarını və sistemlərini qoruya bilir. Bu sahədə çalışan mütəxəssislər isə rəqəmsal gələcəyin təhlükəsizliyini təmin edən əsas qüvvələrdən biridir.
Əlaqəli linklər
Youtube
texio_academy
texio_academy
Pulsuz vəsait
texio_academy